Dzisiaj rozpoczynam nowy cykl ?Anatomia człowieka?, w którym będę starał się opowiedzieć co nieco o mięśniach występujących w ciele człowieka. Wydaje mi się, że trzeba poznać chociaż podstawy, aby skutecznie przeprowadzać trening na siłowni (w końcu trzeba wiedzieć co powinno ?boleć? podczas ćwiczeń).
W ludzkim ciele znajduje się około 600 różnych mięśni, a ich całkowita masa wynosi
28 ? 35% całkowitej masy ciała w przypadku kobiet, oraz 45 ? 55% w przypadku mężczyzn. Większość mięśni posiada jeden brzusiec i dwa ścięgna oraz dwa punkty zaczepienia: bliższy osi ciała (początek mięśnia) oraz dalszy (koniec mięśnia).
Zdjęcia zeskanowane z książki „Atlas of human anatomy” R.D Sinelnikov’a, przetłumaczone i przerobione przeze mnie na potrzeby artykułu
Tkanka mięśniowa składa się z komórek zawierających włókna kurczliwe. Charakteryzuje się ścisłym ułożeniem włókien mięśniowych i brakiem istoty międzykomórkowej. Podstawowym elementem miocytów (włókna mięśniowe) są miofibryle (włókna kurczliwe zbudowane z białek), a te z kolei dzielą się na:
– filamenty cienkie, składające się z: aktyny, tropomiozyny i troponiny,
– filamenty grube, składające się z: miozyny.
Wyróżnia się trzy rodzaje tkanki mięśniowej:
– poprzecznie prążkowana szkieletowa,
– poprzecznie prążkowana serca,
– gładka.
Tkanka poprzecznie prążkowana szkieletowa zbudowana jest z wydłużonych, walcowatych komórek z obwodowo ułożonymi jądrami. Zawiera dużą ilość miofibryli o regularnym układzie miozyny i aktyny ułożonych centralnie. Podstawową jednostką czynnościową tej tkanki są sarkomery. Tkanka mięśniowa szkieletowa działa zgodnie z wolą osobnika (to my decydujemy o wykonaniu ruchu).
Nieco odmienna jest tkanka poprzecznie prążkowana serca, której działanie nie zależy od naszej woli (pośrednio można wpływać na skurcze). Składa się z widlasto rozgałęzionych włókien, w których występuje jedno, centralnie ułożone jądro.
Tkanka mięśniowa gładka buduje ściany przewodu pokarmowego i naczyń krwionośnych. Podobnie jak tkanka serca, pracuje niezależnie od naszej woli. Jednak na jej skurcze wpływają różne substancje chemiczne, pobudzenie nerwowe, rozciąganie itd. Zbudowana jest z komórek wrzecionowatego kształtu z centralnie osadzonym jądrem komórkowym.
Jedną z najważniejszych cech tkanki mięśniowej jest jej plastyczność. Oznacza to,
że mięśnie dostosowują się do warunków pracy (np. obciążenia). Dlatego też podczas systematycznych treningów, ulegają znacznej zmianie. Zmiany te mają na celu optymalizację pracy mięśni (organizm nie chce się tak męczyć, dlatego mięśnie zwiększają swoją objętość, żeby przeciwstawić się obciążeniom).
Mięśnie pełnią wiele funkcji w naszym organizmie, między innymi:
– umożliwiają wykonywanie ruchów,
– pomagają w realizacji podstawowych czynności życiowych, jak: oddychanie, trawienie, wydalanie,
– utrzymują postawę ciała,
– kształtują sylwetkę,
– utrzymują temperaturę ciała,
– chronią tkanki, naczynia, nerwy i narządy znajdujące się pod nimi.
Najnowsze komentarze